در این قسمت میخواهیم ابتدا به این مسئله اشارهکنیم که برق سه فاز چیست؟ درواقع جریان الکتریکی بهصورت مستقیم و متناوب مورداستفاده قرار میگیرد و برق سه فاز یکی از انواع رایج جریان برق متناوب است و در تولید الکتریسیته، انتقال انرژی الکتریکی و تولید برق مورد استفاده قرار میگیرد؛ بنابراین کابل برق سه فاز، کابلی است که برای اتصالات برق سه فاز مورد استفاده واقع میشود.
بهعبارتیدیگر، برای برق سه فاز نیاز به کابلها و سیمهایی داریم که بتوانند جریان ۳۸۰ ولت به بالا را پشتیانی کنند و باید از مکانی مناسب این سیمها و کابلها را خریداری کنیم که میتوان از فروشگاههای معتبر در این زمینه، به سیم و کابل پرتو، سیم و کابل کسری، سیم و کابل البرز الکتریک نور و سیم و کابل خراسان اشاره کرد.
ساختار کابل برق سه فاز
انواع مختلفی از کابل برق سه فاز با تعداد رشته سیم متفاوت و غلافهای گوناگون وجود دارد. کابلهای برق سه فاز از سه قسمت اصلی روکش، هادی و عایق تشکیل شدهاند که در ادامه درباره آنها توضیح خواهیم داد:
💠 هادی کابل برق سه فاز: در حالت کلی کابل برق سه فاز با دو هادی مسی و آلومینیومی تولید میشود که هر یک ویژگیهای خاصی نسبت به یکدیگر دارند. کابل برق سه فاز مسی با توجه به اینکه از فلز مس در آن استفاده شده بهعنوان هادی عبور دهنده جریان تا حدودی از رسانایی بهتری نسبت به کابل آلومینیومی برخوردار است.
البته این مقدار رسانایی در مقایسه با یک کابل آلومینیومی سه فاز بسیار ناچیز است. کابل برق سه فاز مسی، از وزن بیشتر و قیمت گرانتری هم نسبت به مدل آلومینیومی برخوردار است، که در مقابل آن کابل آلومینیومی سه فاز، قیمت بسیار ارزانتر و وزن پایینتری نسبت به آن دارد.
💠 عایق و روکش کابل برق سه فاز: عایق، پلیمری است که بر روی هادی مسی یا آلومینیومی جای میگیرد. روکش نیز پلیمری است که در بیرونیترین سطح یک کابل برق قرار دارد و مشخصههایی مانند سختی، نرمی، دمای نقطه کار محیط، افزایش یا کاهش ضریب دیالکتریک، مقاوم بودن در برابر سایش، روغن و دیگر مواد شیمیایی، مقاومت در برابر اشاعه شعله، تولید دود کمتر، نداشتن هالوژن و… را خواهد داشت.
کاربرد کابل برق سه فاز
از کابل برق سه فاز در پروژههای متفاوت صنعتی و تجاری استفاده بسیاری برای روشن کردن دستگاههای صنعتی، که مصرف زیادی دارند، (مانند: پمپ، الکتروموتورها، ماشینآلات برقی و تمام دستگاههایی که به منبع برق سه فاز نیاز دارند) میشود؛ البته لازم به ذکر است امروزه در بسیاری از واحدهای مسکونی به خاطر استفاده از آسانسور و پمپهای چاه نیز از سیمکشی برق سه فاز استفاده میکنند. پس درواقع میتوان این کابلها را در دسته سیم و کابل ساختمانی هم قرارداد. کابلهای برق سه فاز از چهار رشته سیم که شامل فاز ۱، فاز ۲، فاز ۳ و نول به همراه یکرشته سیم ارت تشکیل شده که سه سیم فازی که در کابل دارای جریان ۳۸۰ ولت هستند، بهصورت متناوب خواهند بود.
ازآنجاییکه کابل برق سه فاز یکی از اصلیترین تجهیزات برای انتقال جریان الکتریسیته است باید از نوع مرغوب آن استفاده شود که در این زمینه میتوان به فروشگاههایی مانند سیم و برق کسری، سیم و برق خراسان، سیم و برق پرتو و سیم و برق البرز برای خرید آن اشاره نمود. بایستی اصول اولیه در زمان نصب و استفاده محصول را رعایت گردد تا با کمترین آسیبهای احتمالی روبرو باشیم. به خاطر اینکه شدت ولتاژ و جریان عبوری از این کابلها بسیار زیاد است، نوع نصب آنها یا بهصورت دفن در زمین و یا داخل کانالهای ویژه است. کابلهای استفادهشده در سیستمهای برق سه فاز صنعتی یا خانگی به دو روش اتصال ستاره یا اتصال مثلث به هم متصل میشوند که نحوه اتصال کابل برق سه فاز بهصورت ستاره است.
مزایای کابل برق سه فاز
از مزیتهای استفاده از کابل برق سه فاز میتوان به این نکته اشاره کرد که ازنظر اقتصادی نسبت به کابل یا سیم برق تک فاز که از دو رشته تشکیل شده است، بهصرفهتر خواهند بود؛ این به دلیل استفاده از رسانای کمتر در انتقال جریان الکتریکی است. در مقایسه بین برق سه فاز و تک فاز باید بیان کرد برق سه فاز و منابع تغذیه تأمینکننده این انرژی الکتریکی، از کارایی زیادی برخوردارند؛ به عبارت بهتر منبع تغذیه سه فاز میتواند قدرت زیادی را نسبت به منبع تغذیه تک فاز اعمال نماید، این در حالی است که تنها ۱ رشته سیم بیشتر از کابل برق تک فاز دارد.
رنگبندی کابل برق سه فاز
تمامی سیمها و کابلها از استانداردهای رنگی ویژهای پیروی میکنند که هر رنگ نشان میدهد آن سیم خاص چه عملکرد خاصی در مدار انجام میدهد.
⚫ سیمهای برق سیاه: سیمهای برق سیاه برای انتقال دادن برق به سوییچها و پریزهای برق، همچنین گاهی برای پایههای سوییچ در مدارها به کار گرفته میشوند و نقش اتصالی را ایفا میکنند و سوییچ را به بار الکتریکی متصل خواهند کرد؛ تمام سیمهای سیاه همیشه دارای جریان برق هستند.
🔴 سیمهای برق قرمز: سیمهای قرمز نیز همانند سیمهای سیاه میتوانند در چندگونه پایهی سوییچ به کار گرفته شوند. علاوهبر آن، رنگ قرمز برای اتصال سنسور دود به سیستم برق خانه هم استفاده میشود. میتوان دو سیم قرمز را به هم وصل کرد یا یک سیم قرمز را با یک سیم سیاه با هم استفاده کرد.
🔵 🟡 سیمهای برقآبی و زرد: سیمهای برق آبی و زرد حامل جریان برق هستند، اما در سیمکشی پریزهای معمولی بهکاربرده نمیشوند. کاربردهای آبی و زرد زمانی مشخص میشود که سیمهای برقدار از میان سیم راه کشیده شده باشند.
⚫⚪🔘 سیمهای برق سفید و خاکستری: کابلهای سفید و خاکستری برای نول استفاده میشوند. استفاده از رنگ سفید برای این منظور راحتتر و رایجتر است.
🟢 سیمهای برق سبز: هدف از به کار بردن رنگ سبز، نشان دادن کابل اتصال به زمین یک مدار برق است. سیمهای برق سبزرنگ به پایانهی زمین در جعبهی پریز وصل میشوند و مسیر رانش آنها به رسانگر فشارقوی در پنل برق است. سیمهای برق سبز درواقع مانند محافظ عمل میکنند.
ممنون که ما را تا پایان این مقاله همراهی نمودید؛ نظرات و سؤالات خود را در رابطه با مقاله «کابل برق سه فاز» برای آقای برق کامنت کنید.
نوشته شده در تاریخ ۰۹ اسفند ۱۴۰۰