viradminدنیای صنعت از ابزارآلات متنوعی برای رفع نیازهای خود استفاده می‌کند که یکی از آن‌ها سیم بکسل است. سیم بکسل در واقع یک طناب از جنس فولاد است و از سه جز سیم، مغذی و لایه سیم تشکیل می‌شود. زمانی که چند عدد سیم به هم تابیده شوند، یک‌لایه سیم تشکیل می‌دهند و زمانی که چندلایه سیم تشکیل شود می‌توان با آن مغذی ساخت. استیل و فولاد جنس متریال سیم‌های مغذی هستند و برحسب شرایطی که سیم بکسل در آن بکار می‌رود، انتخاب می‌شوند.
قبل از اینکه سیم بکسل با کارایی امروزی خود وارد بازار شود، طناب‌های محکم و زنجیرهای ضخیم برای بالابردن اجسام مفید بودند. پارگی طناب و مقاومت نداشتن زنجیر برای تحمل اجسام سنگین سبب شد تا قرن بیستم فردی به نام آلبرت که یک در معدن مشغول به کار بود، سیم بکسل را تولید و از آن استفاده کند.
پیشرفت و فناوری روزافزونی که برای تولید انواع سیم به کار رفت، سیم بکسل را نیز در برگرفت و شکل ظاهری آن اکنون در دسترس همگان است. هم‌اکنون برندهای مختلفی به تولید و عرضه سیم بکسل اقبال نشان داده‌اند که انواع آن را برحسب کارایی‌ها، شرایط و جنس محصولات به بازار سیم و محصولات فنی عرضه می‌کنند.
کاربردهای سیم بکسل
یک سیم بکسل کاربردهای فراوانی دارد، اما به‌طورکلی زمانی که برای بلندکردن اجسام نیاز به محرک یا لیفتینگ باشد، سیم بکسل موثر بوده و کارایی اصلی خود را نشان خواهد داد. علاوه بر قدرت بالا و لیفتینگ اجسام می‌توان گفت که وظایفی مانند نگهداری کنترل اجسام سنگین و مهار آن‌ها نیز برای یک سیم‌بکسل تعریف می‌شود. سیم بکسل هم در کارهای ظریف‌تر مانند دوچرخه کاربرد دارد و هم برای ماشین‌های بزرگ مانند جرثقیل‌ها و مشاغلی مانند کار در معادن مفید خواهد بود. انواع آسانسور، جرثقیل‌ها، حمل‌ونقل، حفاری، معادن، پتروشیمی و میدان‌های نفت و گاز، سدسازی، باندر، کشتی‌رانی و صنایع مرتبط با برق، زمینه‌هایی هستند که از سیم بکسل استفاده می‌کنند.
انواع بافت سیم بکسل
میزان تحمل و استحکام یک سیم بکسل به جنس بافت آن وابستگی دارد. یک نوع از بافت‌های سیم بکسل به نام سیل شهرت دارد. این بافت در هر رشته از طناب‌هایش، تعداد سیم مفتول‌ها را مساوی قرار می‌دهد. به لحاظ قطر، مفتول‌هایی که در لایه‌های خارجی قرار می‌گیرند، ضخیم‌تر هستند، اما درنهایت تعداد یکسان باقی خواهد ماند. ضخیم بودن قطر لایه‌های بیرونی سیم بکسل سبب می‌شود تا مقاومت سایشی این بافت افزایش یابد.
نوع دیگری از بافت‌های سیم بکسل، فیلر است که در آن قطر سیم مفتول‌ها در هر لایه‌ای یکسان، است. میان لایه‌های خارجی و درونی سیم مفتول‌ها، فضاهای خالی ایجاد شده که به کمک مفتول‌های نازک‌تری اشباع می‌شوند. به این سیم‌های نازک فیلر گفته می‌شود. مقاومت سایشی، انعطاف بالا و سطوح فلزی بیشتر از ویژگی‌های سیم‌بکسلی است که بافت فیلر داشته باشد.
چنانچه سیم‌بکسلی در لایه خارجی مفتول‌های خود سیم‌های نازک و ضخیم را به‌صورت یک‌درمیان جای‌داده باشد، از بافت وارینگتون ساخته شده است. ترکیب سیم مفتول‌های نازک و ضخیم در این نوع بافت منجر به انعطاف بالا گردیده است. آخرین نوع بافت‌های سیم‌بکسلی، استاندارد است که قطر مفتول‌های سازنده سیم در آن برابر خواهد بود. طناب‌هایی که دارای بافت استاندارد هستند، توانایی انعطاف بالایی داشته و کارایی‌های فراوانی در فنون و صنایع مختلف خواهند داشت.
جنس سیم بکسل
همان گونه که گفته شد جنس سیم‌های بکسلی یک عامل تابعی از شرایطی است که سیم در آن کارایی دارد. یکی از این سیم‌ها مفتول‌های فولادی هستند که گالوانیزه نیستند و به‌نوعی، روکش ندارند. این نوع مفتول‌های اغلب برای طناب‌هایی به کار برده می‌شوند که در طول عمر مفید خود، استهلاک کمتری داشته و کمتر از سایر سیم‌بکسل‌ها در معرض اکسایش قرار خواهد گرفت.
زمانی که یک سیم مفتول از روکش یکنواخت فلز روی استفاده می‌کند، در زمره سیم‌بکسل‌های فولادی قرار می‌گیرد. این روکش مستحکم سبب می‌شود سیم بتواند در برابر شرایط اقلیمی منفی، اکسایش هوا یا آب و خوردگی‌ها مقاومت کند. مفتول‌های فولادی گالوانیزه‌ای برای زمینه‌هایی مانند مرغداری‌ها، کشتی‌رانی‌ها و شیلات کاربرد دارند.
در آخر درباره سیم‌بکسل‌هایی که مغذی استیل استینلس دارند باید گفت که می‌توانند در برابر اکسایش حرارتی ۱۰۵۰ درجه مقاومت کنند و در صنایع مختلفی مانند صنایع شیمیایی، دارویی و غذا به کار روند. سیم‌های استیل در برابر اثرات آب دریا نیز می‌توانند مقاومت کنند.
سایز سیم بکسل
گفتیم که سیم مفتول‌های متعددی باید در کنار هم قرار بگیرند تا بتوان یک‌لایه سیم تشکیل داد. قطر و اندازه این لایه سیم‌ها، سایز و سطح مقطع سیم بکسل را تعیین می‌کند که با ابزاری به نام کولیس قابل‌اندازه‌گیری است. برای محیط‌هایی به طور دائم در معرض خوردگی هستند، باید از سیم‌بکسل‌هایی با سطح مقطع فولادی استفاده نمود. مغزی برخی از سیم‌بکسل‌ها نیز ممکن از ژاکت‌های پلاستیکی استفاده کنند. درجات سیم که به آن‌ها نمرات سیم گفته می‌شود عمدتاً در سه عدد ۱۴۲۰.۱۷۷۰ و ۱۸۶۰ خلاصه می‌شود. سیم‌های مخصوص لیفتینگ و سیم‌بکسل‌های ضدزنگ برای تجهیزات و طرح‌های صنعتی دیگر مورداستفاده قرار می‌گیرد. کابل‌هایی که ظاهر مثلثی شکل دارند، سطح مقطع مدور درون خود خواهند داشت. شکل‌پذیری و انعطاف سیم‌بکسل‌های مثلثی کمتر از نمونه‌های دیگر است.
اتصالات سیم بکسل
لیفتینگ و جابه‌جایی با استفاده از سیم‌بکسل‌ها نیاز به اتصالاتی دارد که در ادامه به آن پرداخته می‌شود. بست سیم بکسل، گوشواره، شگل‌های پین‌دار، مهارکش هوگ و حلقه، قلاب دینام، شگل‌های پین پیچی، قلاب S، قلاب گیره، حلقه‌های فولادی سر یدک‌کش‌ها مجموعه‌ای از اتصالات سیم بکسل هستند که ارزش زیادی دارند و برای کاربری‌های مختلف یک سیم بکسل مفید واقع می‌شوند.
برای جلوگیری از رخداد خطرات احتمالی باید از سایز مناسب این اتصالات استفاده کرد. اغلب برای متصل کردن دو سر سیم بکسل بهترین روش استفاده از بست‌های سیم بکسل است. برای پیوند میان دو کابل و حلقه‌های چشمی نیز می‌توان از بست‌ها استفاده نمود. بست‌های چدنی و فولادی از انواع بست‌های سیم بکسل هستند. سایزهای مختلف بست‌های چدنی سیم بکسل عبارت‌اند از: ۳، ۵، ۶ و ۸.
ساخت اسلینگ و صنایع مختلفی که از سیم‌بکسل‌ها استفاده می‌کنند، باید برای متصل شدن سوکت سیم بکسل به کار ببرند. اغلب سوکت‌ها برای اتصال ورودی و خروجی سیم بکسل به کار می‌روند و برای ساخت پل‌ها نیز می‌توان از این اتصالات استفاده کرد.
ممنون که ما را تا پایان این مقاله همراهی نمودید؛ نظرات و سؤالات خود را در رابطه با مقاله «سیم بکسل» برای آقای برق کامنت کنید.
نوشته شده در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۴۰۰