در زندگی روزمره همه ما به نوعی با انواع کابل سر و کار داریم، چرا که به واسطه نقشی که در اتصالات دارند از پرکاربردترین تجهیزات به حساب میآیند. یکی از این کابلهای کاربردی، کابل افشان است که در ادامه این مطلب قصد داریم بیشتر در مورد چیستی و انواع آن صحبت نماییم. کابل افشان در بازار به نام کابل نرم نیز شهرت دارد چرا که از بافتی نرم و انعطافپذیر برخوردار است. این ویژگی موجب شده تا به راحتی خم گردد و برای کاربریهایی که دسترسی سخت و یا فاصله کوتاهی دارند مورد استفاده قرار میگیرد. به بیانی دیگر در صنایعی که نیاز به پیچش زیاد و انعطافپذیری بالا است به کار میرود.
این کابل از دو یا چند سیم تک رشته ساخته شده است، بنابراین برخلاف سیم برقهای قدیمی به صورت چند هستهای میباشد. هادی این نوع سیمها جنسی از مس دارند. همچنین عایق به کار رفته بر روی سیمها از جنس پی وی سی است. کابل افشان از پرکاربردترین کابلها در بخش صنعتی و خانگی است. از این کابل به عنوان ورودی اتصال در انواع لوازم برقی و ماشین آلاتی که به دو شاخه ثابت نیاز دارند مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در کاربریهای صنعتی مانند نیروگاهها، مراکز توزیع شبکههای مصرف، در بخشهایی که احتمال صدمه دیدن به کابل وجود دارد و یا به منظور تامین انرژی الکتریکی در فضاهای باز، درون آب، زیر زمین و… به کار گرفته میشود.
کابل برق افشان
همان طور که اشاره نمودیم کابل برق انواع مختلفی دارد که نوع افشان پرکاربردترین آن میباشد. کابل برق را بر اساس آیتمهای مختلفی از جمله میزان انعطافپذیری تقسیمبندی میکنند. از نظر قابلیت خم شدگی و انعطاف پذیری، کابل برق به سه دسته افشان، نیمه افشان و مفتولی تقسیم میگردد. کابل افشان نسبت به دو دسته دیگر نرمتر است و از قابلیتهای خم شدگی بالاتری برخودار میباشد. این ویژگی موجب شده تا به عنوان یک کابل برق کاربردی در بسیاری از ساختمانهای مسکونی، صنعتی و همچنین جهت برقرسانی به تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار بگیرد.
کابل برق افشان انواع مختلفی دارد که از مهمترین آن میتوان اشارهای به کابل گرد و تخت نمود. کابل گرد با وجود این که عمومیت بیشتری دارد و در بسیاری از تجهیزات الکتریکی و ساختمانها به کار میرود اما دارای ضعفهایی نیز میباشد. اما کابلهای تخت به دلیل مقاومت در برابر پیچیده شدن روی قرقره کاربردیتر هستند و جایگزینی مناسب برای کابلهای گرد به شمار میروند. بسیاری از شرکتهای تولید جرثقیل سقفی بیشتر از کابل تخت استفاده میکنند.
مشخصات فنی کابل افشان
کابلهای افشان به قدری منحصر به فرد میباشند که حتی دارای مقاومت الکتریکی متفاوتی با کابلهای معمولی میباشند. مقدار آن در مقایسه با کابلهای معمولی کمتر است که باعث میشود انتخاب بهتری باشد و سبب میشود در طیف گستردهتری کاربرد داشته باشند. یکی دیگر از مواردی که در مشخصات فنی کابل افشان باید به آن توجه داشته باشید قدرت آن است. در ساخت این کابلها از مس آنیل شده استفاده میشود که سبب افزایش قدرت آن در مقایسه با کابل معمولی میشود. از دیگر مشخصات فنی کابل افشان میتوان به سبکی و انعطاف آن اشاره کرد که دو فاکتور بسیار با اهمیت میباشد. این ویژگی به سبب استفاده از مس آنیل شده در ساخت آن میباشد. مورد بعدی روکش کابل میباشد که از جنس PVC/A که عایق انرژی به حساب میآید که عایق بسیار مقاوم و با انعطاف بالایی میباشد. از مشخصات فنی دیگر میتوان به محدوده دمایی آن اشاره کرد که در محدوده دمایی ۷۰ درجه سانتی گراد و منفی ۳۰ درجه سانتی گراد کاربرد دارد و میتوان از آن استفاده کرد. مشخصه اخر آن ولتاژ میباشد که ولتاژ نامی آن برابر با V ۵۰۰/۳۰۰ و ولتاژ آزمون کابل افشار برابر با KV (AC) ۲.۵ میباشد.
کاربرد کابل افشان
کابلهای افشان کاربرد وسیعی دارند که سبب میشود محصولی همه جانبه و مناسب برای پروژههای موقت و دائمی باشد. مهمترین کاربرد کابل افشان در امور ساختمانی میباشد که در سیم کشی داخلی ساختمان جهت اجرای تاسیسات برقی مورد استفاده قرار میگیرد. در ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری به علت داشتن ایمنی و عملکرد مناسب از این نوع کابل استفاده میشود. کاربرد بعدی در پمپهای آب میباشد. کابل افشان به دلیل ویژگی نرم بودن، گزینه مناسبی برای استفاده در پمپ آب میباشد. به دلیل اینکه پمپ آب دارای فشار هیدرواستاتیکی میباشد، این فشار منجر به نفوذ آب، به داخل پمپ شناور از طریق منافذ روی سطح روکش میشود که سبب میشود مقاومت سیم کاهش پیدا کند و کارایی خود را از دست بدهد به همین دلیل استفاده از یک کابل مانند افشان سبب میشود کابل مورد استفاده واقع شده در شرایط مخرب نیز ویژگیهای خود را حفظ کند. کابل افشان نوع قدرت در صنایع و نیروگاهها از استفاده بالایی برخور دار میباشد. در صنایع انتقال برق نیاز به جریانات قوی دارد که کابل افشان باعث کاهش تداخلات سیگنالی میشود و نیازهای نیروگاهها را تامین میکند. از طرفی دیگر استفاده از کابل افشان در صنایع به کاهش خطر برق گرفتگی و حریق کمک قابل توجهی میکند.
ویژگی مهم کابل افشان
کابلهای افشان دارای ویژگیهای مهم و ویژهای میباشند که سبب استفاده گسترده از آنها شده است اما مهمترین ویژگی کابل افشان دارا بودن انعطافپذیری بالای آن میباشد. این کابل تنها کابل منعطف بازار است و همین ویژگی سبب شده است که با این نام در بازار شناخته شده باشد. کابل افشان قابلیت استفاده در مکانهای پر پیچ که نیاز به انعطاف و پیچش زیاد دارد، را به راحتی فراهم میکند.
علاوه بر انعطاف با توجه به استحکام بالای آنها در این مکانها آسیبی نمیبینند و میتوان در محیطهای خشک و نمناک از آنها استفاده کرد و در برابر سایش و خوردگی میتوانند ویژگیهای منحصر به فرد خود را حفظ کرده که به همین سبب نیاز به تعویض زود هنگام ندارند و از نظر اقتصادی نیز به صرفه میباشند و با توجه به دارا بودن این ویژگیها دارای قیمتی کمتر در مقایسه با قیمت کابل مفتول و نیمه افشان است که سبب شده مشتریان این کابلها زیاد باشند و طرفداران زیادی در بازار داشته باشند.
عایق به کار رفته در آن از نوع PVC و به دلیل هادی به کار رفته در آن یعنی مس آنیل شده که منظور از آنیل شده مسی با انعطاف بالا و شکنندگی پایین میباشد، سبب این ویژگیها در این کابلها شده است. مهمترین ویژگی دیگر کابل افشان در کنار انعطافپذیری بالای آن قابلیت بازدارنده آتش و خود خاموشی میباشد. در این مکانهای پرپیچ که به راحتی قابل دسترسی نیستند باید نکات ایمنی به خوبی رعایت شود. در صورت بروز اتفاقات احتمالی مانند داغ شدن بیش از حد و احتمال اتش سوزی این ویژگی میتواند بسیار کمک کننده و موثر باشد.
انواع کابل افشان
انواع کابلهای افشان اصولاً در یک دستهبندی کلی به دو نوع کابلهای گرد و کابلهای تخت طبقهبندی میشوند:
کابل افشان تخت
کابل افشان تخت معمولاً ازلحاظ اندازه، جنس، اجزای تشکیلدهنده و شکل مقطعی کابل با سایر کابلها متفاوت است و تقاضا برای خرید کابل افشان تخت که از مقاومت زیادی نیز برخوردار است، هرروز در بازار به نسبت سایر کابلها زیادتر میشود. حداکثر انعطاف پذیری، حداقل جایگیری، منتقل کردن مناسب حرارت و استحکام زیاد از سایر ویژگیهای این نوع از کابلها است.کابلهای افشان تخت در بررسی با دیگر نوعهای کابل، از راهحلهای مناسبی برای تأمین برق و منتقل کردن اطلاعات در دستگاههای طبی، هواپیماهای غیرنظامی، دستگاههای نیمههادی و … برخوردار بوده و این نوع از کابلها بیشتر موردتوجه سازندگان جرثقیلهای سقفی و لودرها قرار میگیرند.
کابلهای تخت اصولاً میلی به پیچیده شدن بر روی قرقرهها ندارند و به شکل موازی در درون کابل قرار میگیرند. این نوع کابلها از مناسبترین کابلهای افشان محسوب میشوند؛ هر نوع از کابلها کاربرد و ویژگیهای خاص خود را دارند و از کابلهای افشان تخت نمیتوان در موتورها استفاده کرد؛ زیرا به علت تشکیل عایقهای مجزا در موتورها، نیرو و شدت حجم موتور بهشدت بالا میرود.
کابل افشان گرد
در کابل افشان گرد، رشتههای کابل بههمپیچیده شده و ضخامت عایق در کابل گرد 0.5 میلیمتر و ضخامت روکش 0.6 میلیمتر است. معمولاً بیشتر کابلهایی که امروزه تولید و طراحی میشوند بهصورت کابل افشان گرد هستند. از کابلهای گرد بیشتر در کارخانههای تولیدی عمومی و خودکار و همچنین انرژیهایی که توانایی نوسازی دارند، استفاده میشود؛ این نوع از کابلها دارای ضعفهایی در ساختار داخلی نیز هستند.
کابل افشان آلومینیومی
افزایش بیسابقه قیمت جهانی مس، باعث روی آوردن بیشتر مصرفکنندهها و تولیدکنندگان کابل به استفاده از کابل افشان آلومینیومی شده است و این تغییرات در اکثر دستگاههای توزیع و انتقال نیروی برق انتخاب خوبی بوده ولی در سیمکشیهای داخلی و مصارف عمومی زیاد مناسب نیستند. کابل افشان آلومینیومی از چند رشته سیم اصلی تشکیلشده و جنس آن از روکش آلومینیومی است. کابل افشان آلومینیومی در مقابل جریان برق بسیار پایدار و مقاوم بوده و از چند نوع سیم در رنگهای مختلف تشکیلشده است.
کابلهای افشان آلومینیومی در مقابل انواع ضربهها و ساییدگیها مقاوم بوده و دارای طول عمر طولانیتری هستند؛ کابل افشان آلومینیومی از انواع رایج و محبوب کابلهای افشان است و دارای چند کاربرد اساسی است که در بخش زیر به آن اشاره میشود:
1- برای مصارف داخلی کارخانههای صنعتی، اماکن و کانالهای کابلکشی از آنها استفاده میشود.
2- از کابل افشان آلومینیومی میتوان برای وسایل برقی، لوازم خانه و … استفاده کرد.
بهروزترین لیست قیمت سیم و کابل در آقای برق؛ برای مشاهده روی دکمه کلیک کنید.
کابل افشان قدرت
این نوع از کابلهای افشان دارای هادیهایی از جنس مس آنیل شده بوده و معمولاً شامل رشتههای پیچیده شده و درهمتنیده هستند. از کابلهای افشان قدرت در تأمین انرژیهای موردنیاز محل یا مکان مدنظر، تأمین انرژی الکترونیکی در محیط باز، درون زمین، داخل آب، داخل ساختمان، نیروگاهها، مراکز توزیع و شبکههای مصرف و در کل در مکانهایی که احتمال آسیبهای مکانیکی به کابل وجود ندارد، استفاده میشود؛ برای نمونه این نوع از کابلها در مصارف خانگی و صنعتی و… کاربرد اساسی دارند.
کابل افشان دو روکشه
این نوع کابل افشان همان طور که از نام آن بر میآید از دو روکش پی وی سی تشکیل شده است. از این رو عایقی مناسب برای محافظت از کابل در برابر پوسیدگی و خوردگی است. همچنین این نوع از کابلها در برابر دما نیز میتوانند مقاومت بالایی از خود نشان دهند. در حالت ثابت از دمای منفی ۴۰ تا مثبت ۷۰ و در حالت خم شو از منفی ۵ تا مثبت ۵۰ درجه سانتیگراد را به راحتی میتوانند تحمل نمایند. این ویژگی و خصوصیت موجب شده تا به طور گستردهای از کابل افشان دو روکشه در سیم کشی مسکونی، صنعتی، خط مونتاژ، تجهیزات مکانیکی، خطوط تولید، تمسه نقالهها و… مورد استفاده قرار بگیرد.
کابل افشان سبک
کابل افشان سبک به گروهی از کابلهای افشان گفته شده که هادی آنها در گروه ۵ قرار گرفته و به اصطلاح دارای انعطاف هستند. این نوع از کابلهای افشان بر اساس سایز سطح مقطع، ولتاژ اسمی و استانداردهای گوناگون و جامع طراحی و ساخته میشوند. کابلهای افشان سبک ازلحاظ ولتاژ اسمی به دودسته زیر تقسیمبندی میشوند:
۱- کابلهای افشان با ولتاژ اسمی ۳۰۰/۳۰۰ ولت
۲- کابلهای افشان با ولتاژ اسمی ۳۰۰/۵۰۰ ولت
اصولاً کابلهای افشان سبک شامل هادیهایی از جنس مسهای آنیل شده و مطابق با استانداردهای ملی ایران ۳۰۸۵ یا استاندارد خارجی ۶۰۲۳۰ IEC هستند. کابل افشان سبک را میتوان بهعنوان کابلهای ورودی در اکثر ماشینآلات که دوشاخه آن بهصورت ثابت به کابل نصبشده، نیز بکار برده و روکش این نوع از کابلها از جنس پیویسی ST5 است. رنگ روکش کابل افشان سبک بهطور عمده در دورنگ سفید و سیاه موجود است.
کابل افشان شیلدار
کابل افشان بر اساس پارامترهای مختلفی در دسته بندیهای متنوعی جای میگیرد. به لحاظ میزان انعطافپذیری به انواع سبک، قدرت و آلومینیومی و از نظر ولتاژ به انواع ۳۰۰ تا ۵۰۰ تقسیم میگردند. یک دستهبندی دیگری هم وجود دارد و آن هم بر اساس نوع محافظ است. در این نوع تقسیمبندی کابل میتواند به دو صورت شیلد دار و یا بدون شیلد باشد. استفاده از کابل بدون شیلد مرسومتر است و برای محیطهایی که نویز پایینی دارد و یا احتمال آسیب رسیدن به کابل پایین است به کار گرفته میشود. اما در برخی موارد نیاز است که از کابل محافظت بیشتری به عمل آید، در چنین حالتی کابل شیلد دار توصیه میگردد.
کابل افشان شیلد دار از نظر ویژگی و کاربرد تنوع بالایی دارد و از هر کدام برای موارد مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. شیلد در واقع یک محفظه و یا پوششی فلزی است که رساناهای روکش را در هسته کابل میبندد. این نوع کابل موجب کاهش اثرات نویز الکترومغناطیسی، کاهش ناشی از خطرات اتصال برق، کاهش تابش از سیگنال کابل، جلوگیری از صدمات الکتریکی و مکانیکی میگردد. از این رو بیشترین کارایی را در محیطهای اداری و صنعتی به منظور محافظت و جلوگیری از تداخل و نویز را دارد. از مهمترین شاخصه کابل شیلد دار سبک وزن بودن است. به همین دلیل عایقی بسیار مناسب برای رساناهایی همچون مس و آلومینیوم به حساب میآید.
کابل افشان دریایی
بعضی از کابلهای افشان سبک و انعطافپذیر بهمنظور انتقال جریانهای الکتریسیته در زیر آب کاربرد دارند. این نوع کابلها کاملاً ضد آب بوده و در مقابل انواع ضربات، برخورد لنگر و سنگهای دریا و جریان آب از خود مقاومت زیادی نشان میدهند. کابل افشان دریایی شامل نوعهای گوناگونی است، ولی کاربرد آنها رایج و عمومی نیست و فقط در موارد زیر مورد مصرف قرار میگیرند:
- برقرسانی به یک جزیره
- متصل کردن سامانههای برقی دو جزیره کنار هم
- سیستم برق دکلهای نفتی و سکوها
- نورپردازی و نصب وسایل و تجهیزات برقی در درون آب
کابل افشان تخت و گرد
کابل های افشان به دو صورت تخت و گرد طراحی می شود. کاربرد کابل های افشان گرد اغلب در صنعت برق کشی و نیروگاه های تولیدی است. اما کابل افشان تخت در تجهیزات مختلفی مانند دستگاه های طبی، هواپیماها و آسانسورها، جرثقیل وغیره کاربرد دارد. قیمت کابل افشان تخت و گرد بستگی به ضخامت سیم دارد.
کابل افشان روکش دار
یکی دیگر از انواع کابل افشان روکش دار ها هستند. کابل های افشان دو روکش دارای ساختاری به صورت هادی از جنس مس آنیل، روکش عایق PVC و یک شیلد محافظ روی هادی است. مهم ترین مزایای این کابل ها تحمل دمای بالا است.
کابل افشان شیلد دار نیز دارای ساختاری به صورت هادی از جنس مس آنیل و روکش PVC است. از این کابل برای مصارف عمومی استفاده می شود و قیمت آن بستگی به ضخامت دارد.
کابل افشان حرارتی یا نسوز
بعضی از کابلهای افشان با روکشهایی از جنس نسوز تولید میشوند و به همین علت در مکانهایی که دما در آنجا بسیار زیاد است، از این کابل استفاده میشود. بیشترین مصرف و کاربرد این نوع از کابل افشان در حوضهی جوشکاری است. از ویژگیهای کابل افشان نسوز میتوان به پایدار بودن در مقابل آتش، پایدار در برابر فرسایش، آنتی استاتیک بودن، مقاومت در برابر انواع مختلف تغییرات آب و هوایی و … اشاره کرد.
سایز کابل افشان
کابلهای برق با توجه به کاربردشان در سایزها و اندازههای متفاوتی تولید میشوند که با دانستن ویژگیهای مد نظر خود و انتخاب سایز مناسب میتوانید مصرف برق را به حداقل برسانید. کابل افشان نیز در سایزهای متفاوتی تولید میشود به طور مثال کابل برق افشان ۱.۵*۲ دارای دو رشته هادی با رنگهای متفاوت میباشد و از رایجترین مدلهای سیم و کابل به حساب میآید که توسط عایقی از هم جدا شده است و عمده مصرف آن در کانالهای برق، لولههای ساختمانی و… میباشد. این سایز از کابل افشان بیشترین مقدار برقی که میتوانند از خود عبور دهند ۱۹ آمپر میباشد و تعداد رشتههای موجود در آن ۳۰ رشته از جنس مس میباشد. به طور کلی کابلهای افشان در سایزهایی مانند ۰.۵*۱.۰. ۷۵*۱.۱*۱.۱. ۵*۱.۲. ۵*۱.۱*۴.۱*۶.۱۰*۱.۱۶*۱ و… تولید میشوند.
برترین برندهای کابل افشان
با توجه به کاربردی بودن این قبیل از تجهیزات الکتریکی امروزه شرکتهای زیادی در این راستا مشغول به فعالیت هستند تا با تولید محصولات با کیفیت بتوانند نیاز جامع را به نوعی برآورده نمایند. از این رو شاهد برندهای گوناگونی در حوزه تولید انواع کابل از جمله کابل افشان هستیم. رقابت تنگاتنگ بین این برندها بر سر کیفیت و قیمت موجب شده تا تنها چند برند حرفی برای گفتن داشته باشند و به نوعی نبض بازار را در دست بگیرند. از برندهای مطرح تولید کابل افشان در کشورمان که نامشان بر سر زبانها افتاده میتوان اشارهای به موارد زیر نمود:
-صنعت الکتریک خراسان
-سیم و کابل البرز الکتریک
-سیم و کابل نور زنجان
-کابلسازی ابهر
-سیم و برق همدان
-سیم و برق مغان
-سیم و کابل یزد
-سیم و کابل باختر
-سیم و کابل کرمان
-سیم و کابل افلاک
-رسانا کابل
-سیم و کابل سیمکو
سیم و کابل آمل
خرید کابل افشان
همان طور که در موارد بالا اشاره شده است کابل افشان در انواع و سایزهای گوناگونی تولید میشود. قبل از خرید انواع کابل افشان باید ابتدا سطح مقطع کابل را با توجه به حداکثرسازی جریان عبوری از کابل تعیین کنید. سطح مقطع باید به گونهای باشد که در هنگام عبور جریان، داغ نشود به دلیل اینکه در صورت داغ شدن احتمال ذوب شدن روکش وجود دارد. هنگام خرید باید به روکش بیرونی کابل نیز توجه داشته باشد زیرا اگر از جنس با کیفیت باشد به سرعت دچار فرسودگی و آسیب نمیگردد. در نهایت شما با توجه به شناخت نیاز و ویژگیهای محل استفاده خود میتوانید کابل مورد نیاز را خریداری کنید.
قیمت کابل افشان
قیمت کابل افشان به عوامل مختلفی بستگی دارد. اینکه نوع کابل سبک، قدرت یا آلومینومی باشد یکی از این عوامل اثر گذار میباشد. همچنین اینکه تعداد رشته کابلها به صورت تک رشتهای، دو رشتهای، سه رشتهای یا بیشتر باشد، مورد تاثیر گذار بعدی میباشد. عوامل تاثیر گذار دیگر که میتوان به آنها اشاره کرد شامل: نحوه تولید و استفاده از فناوریهای مدرن دنیا، کیفیت مواد اولیه مصرف شده در چرخه تولید، نوسانات ارز و دلار، میزان مقاومت و جریان عبوری از کانال، برند کابل و… میباشد. تمامی این موارد در قیمتگذاری کابل افشان موثر میباشند و شما بر اساس نیاز و محل مورد استفاده خود میتوانید مناسبترین قیمت را پیدا کنید.
کابل افشان از پرکاربردترین تجهیزات الکتریکی در بخش صنعتی و خانگی است. به دلیل مشخصات فنی به خصوص انعطافپذیری بالایی که دارد، کابلی کارآمد به حساب میآید. امروزه شرکتهای داخلی زیادی اقدام به طراحی و تولید این کابل نمودهاند تا به خوبی بتوانند نیاز جامعه را پوشش دهند. تشکر از اینکه تا پایان مقاله «انواع کابل افشان» با ما همراه بودید؛ شما عزیزان میتوانید نظرات و سؤالات خود را با آقای برق به اشتراک بگذارید.
بهروز رسانی در تاریخ 1402/03/16